Odkryj dotyk na nowo
Kiedy kontakt bezpośredni trzeba ograniczyć do minimum, pojawia się pytanie – jaką rolę dla ludzi odgrywa dotyk i jakie jest jego podstawowe znaczenie?
Wrażliwość
Dotykamy świata, czujemy rzeczy, ale te wrażenia zbyt szybko znikają, pozostawiając ulotne wspomnienia. Zmysł dotyku jest dla nas bardzo ważny a mimo to niewiele o nim wiemy. Jednak im bardziej stajemy się świadomi doznań dotykowych, tym lepiej możemy nauczyć się je definiować i odkrywać ich bogactwo.
Ambiwalentna jakość
Dotyk jest zarówno fizycznym doznaniem, jak i duchowym przeżyciem. Jego charakter jest niejednoznaczny. Co czujemy, kiedy dotykamy rzeczy? Co czujemy, gdy jesteśmy dotykani? Czy dotyk to sztuczka umysłu, czy też zmysłowe doznanie, które możemy odebrać? Jak wygląda piękno i kiedy jest „prawdziwe”? Czy możemy to wszystko określić ?
W chwili, gdy bezpośredni kontakt trzeba ograniczyć do minimum, pojawia się pytanie – jaką rolę dla ludzi odgrywa dotyk i jakie jest jego podstawowe znaczenie?
Niedoceniany prezent
Zmysł dotyku to fascynujące zjawisko: ten niedoceniany dar pomaga nam, ludziom, odkrywać świat i poruszać się w nim. Chociaż niektóre ruchy są całkowicie automatyczne, to u podstaw ich powstawania leży złożony proces, w którym miliony receptorów dotyku i ruchu na całym ciele przekazują informacje do naszego mózgu.
Dotyk jak pierwotny język
W pewnym sensie zmysł dotyku umożliwia nam nawiązanie pierwszego kontaktu. Zanim embriony rozwiną oczy lub uszy, już w ósmym tygodniu życia odczuwają siebie i swoje otoczenie w łonie matki. Po urodzeniu zmysł dotyku jest bardziej rozwinięty niż wszystkie pozostałe zmysły. Dlatego dotyk jest naszym pierwszym językiem, „pierwotnym językiem”, który działa niezależnie od innych kanałów komunikacji.
Dlaczego kontakt fizyczny jest tak ważny?
Po urodzeniu dotyk jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju dziecka. Dziś wiemy, że dzieci (ale także zwierzęta), które mają niewielki kontakt ze światem lub nie mają go wcale, wykazują wyraźne zaburzenia rozwojowe i behawioralne. Zdaniem naukowców podstawowa ludzka potrzeba dotyku jest niezbędna, ponieważ „nie ma rozwoju neuronalnego ani fizyczno-komórkowego bez odpowiedniego stopnia deformacji ciała, czyli kontaktu cielesnego” – mówi Martin Grunwald, profesor psychologii percepcji na Uniwersytecie w Lipsku.
Dotyk + uczucia
Skóra jest naszym największym organem, a także naszą bezpośrednią granicą i łącznikiem ze światem zewnętrznym. Za jej pośrednictwem doświadczamy dotyku. Na skórze znajdują się miliony receptorów, które pozwalają nam odczuwać ciepło, zimno, struktury, tekstury i nacisk, ale także dostrzegać kierunek i szybkość dotyku. Tak zwane receptory skórne wysyłają sygnały szlakami nerwowymi do mózgu. Wreszcie, do oceny emocjonalnej dotyku wykorzystujemy specjalne połączenia nerwowe: wiemy czy jest on niewygodny, przyjemny, dziwny czy znajomy.
Uzdrawiająca moc
Ze względu na złożoną i szeroką reakcję naszego organizmu na dotyk, masaże wpływają nie tylko na nasze mięśnie, ale także na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne. Badania wykazały, że przytulenie lub uspokajający dotyk może poprawić nasz nastrój, zmniejszyć stres i poprawić krążenie krwi.
Codzienny kontakt fizyczny wzmacnia naszą stabilność emocjonalną i może pozytywnie wpływać na zdrowie. Ciało reaguje na dotyk, uwalniając liczne hormony szczęścia i neuroprzekaźniki. Delikatne i powolne ruchy głaskania prowadzą do uwolnienia w mózgu hormonu szczęścia oksytocyny, co z kolei pomaga zredukować hormony stresu oraz spowolnić oddech i bicie serca. Ciało odpręża się, a my czujemy się dobrze.